Rouw

Rouw is de periode waarin men probeert om te gaan met het verlies van een naaste. Tijdens de rouw groeit het besef dat iemand weg is en wordt dit verlies verwerkt. Rouw is een complexe periode waarin iemand in een achtbaan van emoties terecht kan komen. Iedereen rouwt op een andere manier. Bovendien verschilt het per persoon hoe lang de rouwperiode duurt.

Wat is rouw?

Rouw is het geheel aan reacties dat optreedt na het verlies van een naaste. Bij rouw wordt vaak gedacht aan verdriet en huilen, maar dit is slechts één onderdeel van rouw. Rouw kan zich ook uiten in een vorm waar iemand zich bijna obsessief stort op zijn of haar werk of hobby. Ook woede kan een onderdeel zijn van rouw. Rouw heeft ook lichamelijke gevolgen bij de meeste mensen. De eetlust kan verdwijnen of veranderen, er kan letterlijk pijn gevoeld worden en het is mogelijk dat bepaalde behoeften, zoals gezelschap hebben, veranderen.

Rouw is om deze reden erg complex: niet twee mensen rouwen op dezelfde manier. Ook de mate van rouw kan flink verschillen. Naar schatting treden bij ongeveer 20% van de mensen in rouw ernstige problemen op, waarbij bijvoorbeeld psychologische ondersteuning nodig is.

De duur van rouw

Rouw kan zeer veel tijd in beslag nemen. Het overlijden van een naaste heeft een grote impact op het leven, zeker wanneer de overledene onverwacht overlijdt of een fundamenteel onderdeel van het leven van iemand was. De zwaarste periode van rouw is vanzelfsprekend de periode na het overlijden, maar ook na tientallen jaren kan er nog sprake zijn van rouw. Een probleem hierin is onbegrip.

Mensen die verder van de overledene afstonden, sluiten de rouwperiode sneller af en begrijpen soms niet dat een naaste een jaar of enkele jaren na het overlijden nog steeds veel moeite heeft met het verlies. Voor omstanders is het erg belangrijk om te beseffen dat iedereen rouw anders ervaart. Er bestaat geen goed of fout: iemand kan ook na twintig jaar nog verdriet hebben.

Grip houden op de rouw

Naar schatting treden er bij ongeveer 20% van de mensen ernstige problemen op tijdens de rouw. Hierbij moet gedacht worden aan rouw die het leven volledig heeft overgenomen, ook lange tijd na het verlies. Het is niet erg om lange tijd te rouwen, maar het is wel schadelijk wanneer de rouw het leven lange tijd volledig overneemt. Probeer u bewust te worden van de manier waarop uw rouwproces werkt. Het kan hierbij helpen om op te schrijven wat u voelt.

Hebt u het gevoel dat u de grip op uw leven verliest, probeer dan veranderingen aan te brengen in het rouwproces. Zo kan het goed zijn om afleiding te zoeken. Bent u juist al erg veel bezig met afleiding, dan kan het juist goed zijn om het rouwproces wat meer tijd te gunnen en een periode vrij te nemen. Wees tenslotte niet bang om professionele hulp in te schakelen wanneer u de grip denkt te verliezen. Een professionele buitenstaander kan vaak beter zien wat er aan de hand is dan uzelf.

Vijf fasen van rouw

Elk mens zal in zijn leven ooit het verlies van een geliefde meemaken. Je naaste partner verliezen is verschrikkelijk, en zorgt ervoor dat je in fases beland die je waarschijnlijk nog nooit hebt meegemaakt. Het ligt eraan hoe een persoon die zeer nabij staat is overleden. Bij iemand die door een ongeluk plotseling wegvalt zal de verwerking anders zijn dan van een persoon die overleden is aan een ernstige ziekte. Overlijden van een kind is ook weer anders dan het verlies van één van je ouders. Rouwen is nodig om een bepaalde periode of de dood van een persoon te verwerken en deze een plekje te geven. Rouwen is nodig. Wanneer je je niet overgeeft aan de rouw en gewoon vrolijk doorleeft, kun je in je latere leven hinder krijgen van lichamelijke klachten en depressiviteit. Rouwen gebeurt meestal in een aantal fasen:

Ontkennen

Heb je net iemand verloren dan is de schrik groot. Ook als je wist dat de persoon ging overlijden heb je toch een soort van ontkenning. De waarheid is té groot om deze toe te laten in je brein. De ontkenningsfase heeft te maken met de overlevingsstrategie en gebeurt eigenlijk onbewust. Het verdriet wordt nog niet helemaal toegelaten. Er zijn mensen die in deze fase blijven hangen en hun verdriet niet kunnen uiten.

Boos zijn

Ineens wordt je je ervan bewust dat de dierbare persoon overleden is en niet meer terugkomt. Boosheid kan zich uiten door de dokters, God, andere nabestaanden en familie de schuld te geven van het overlijden. Iedereen krijgt de schuld van de dood van de overledene. Deze woede is het uiten van het verdriet op dat moment. De verslagenheid is zo ontzettend groot dat je met je gevoelens geen weg meer weet. In deze periode is een nabestaande moeilijk benaderbaar. Eigenlijk is deze fase een verdedigingsmechanisme voor jezelf.

Aangaan van het gevecht

In deze fase van rouwverwerking proberen mensen het gevecht aan te gaan met zichzelf en een doel te stellen. Ze gaan bijvoorbeeld stoppen met roken omdat zus of vader van het tabaksgebruik ziek werd. Ook een doel is, om zich in te zetten tegen bepaalde ziektes en bijvoorbeeld mee te doen aan een hardloopwedstrijd tegen kanker. Ook alles willen weten over de ziekte hoort bij het verwerkingsproces.

Depressie

Rouwverwerking kan heel goed gepaard gaan met een depressie. Vooral wanneer je er een beetje ontvankelijk voor bent, en snel ergens over piekert, kan een depressie op de loer liggen. Met de eerste drie fases ben je niks opgeschoten en je voelt je machteloos en wil de boel terugdraaien om het overlijden te voorkomen. Dit kan natuurlijk niet. Doordat de persoon in een cirkel terechtkomt zal dit niet meehelpen om het rouwperiode door te komen. Hulp van buitenaf is welkom in de vorm van praten en nog is praten. Dit hoef echt geen psychiater te zijn maar kan ook door je hart te luchten bij een vriendin, collega of misschien de dominee.

Aanvaarden van de situatie

De onmacht verdwijnt en de overledene krijgt een mooie plek in je geheugen. Je voelt je niet meer zo machteloos en ellendig als in de eerste fases. De herinnering aan de overledene wordt belangrijk. Je ziet de realiteit onder ogen en accepteert dat deze er niet meer is.
Verder gaan met het leven

De ene persoon heeft een half jaar nodig van diepe rouw, terwijl de ander het jaren later nog niet kan loslaten. Wanneer je door deze fases heen komt zul je rust vinden en verder gaan met je leven en de mensen om je heen. Rouw is nodig om met beide benen op de grond terug te komen en rust te vinden in je hoofd. Een mooie grafsteen met tekst, waar je af en toe naar toe kunt gaan, zal ook meehelpen in de rouwverwerking. Evenals gesprekken met mensen in je omgeving. Ook na een aantal jaren kan er nog grote behoefte bestaan om over de geliefde persoon te praten. Zorg dat je mensen om je heen hebt waar je bij terecht kunt!

Vind een uitvaartverzekering